15 jan 2023

Historische huisstijl

Het was wekenlang zoeken, meten, passen, rekenen, tekenen, zweten en nog eens rekenen. Maar toen de code eenmaal gekraakt was, lag er een prachtig alfabet op tafel in een uniek lettertype: Unusual Gooiland. De krachtige basis voor de hele huisstijl. Van de naam op de gevel tot het briefpapier en de kamernummers.

Een hotel met een eigen lettertype. Gooiland heeft het. Hoe gaaf is dat! Een strakke, bijna minimalistische en luchtige letter ontworpen door architect Jan Duiker bij de bouw van het hotel in 1936. Om enkel de woorden GRAND HOTEL GOOILAND op de gevel te kunnen plaatsen. Meer letters had de architect niet nodig. Tachtig jaar later is de Gooilandletter door vormgever Julius Huitema doorontwikkeld tot een compleet alfabet en nu overal in het hotel terug te vinden. Op de gevel zijn inmiddels de originele letters weer helemaal terug.

Ik heb meer met letters dan met woorden…

Puzzel

Toen Paulus in het NAi (Nederlands Architectuurinstituut) in Rotterdam de blauwdruk vond waarop Jan Duiker de letter op schaal uitgetekend had, kon hij zijn geluk niet op. “Nu hadden we iets om mee verder te gaan. En konden we alle ontbrekende letters van het alfabet en de cijfers en leestekens erbij ontwikkelen. Een ingewikkelde puzzel was dat. Want hoe zou bijvoorbeeld de letter B eruit hebben gezien? We kwamen er in ieder geval achter dat het geen bestaand schreefloos lettertype uit die tijd was. Het was dus echt door Duiker bedacht. En ook exclusief voor Gooiland gebruikt. We kwamen het niet tegen op andere gebouwen van hem.”

Julius en Paulus Emden Huitema zijn als wiskundigen gaan meten en rekenen met de rondingen, de streepjes, de snijpunten en de afstanden in en tussen de letters.

“Letter voor letter gingen we aan de slag. Het gaat om een handgetekend lettertype uit de jaren dertig van de vorige eeuw en wij hebben dat vertaald naar een alfabet voor de computer.” Er zijn vier varianten gemaakt: thin, regular, bold en outline. En er moest een naam komen: Unusual Gooiland.

Julius:

“Ik heb meer met letters dan met woorden. De vormgeving van de letters, de esthetische kant, is voor mij belangrijker dan de betekenis van de woorden die de letters samen vormen. Mijn liefde voor lettertypen ontstond tijdens mijn opleiding aan het Mediacollege. Daar ontdekte ik ook hoe leuk het is om vorm te geven en te ontwerpen.

Voor het ontwikkelen van de Gooilandletter heb ik historisch onderzoek gedaan en de paar letters die we hadden uitvoerig bestudeerd. Tijdens dat proces stuurden mijn vader en ik elkaar regelmatig foto’s van lettertypes die we ergens zagen en er dichtbij kwamen. Die van het hek van Artis bijvoorbeeld.

Toen we uiteindelijk de code gekraakt hadden hebben we een goed glas whisky gedronken. Daarna begon het echte werk pas. Het alfabet ontwerpen, de cijfers, de leestekens. En in verschillende varianten, thin, regular, bold en outline.”